Kwetsbare doelgroepen vormen een groeiend probleem voor zowel huisvestingspartijen als zorgorganisaties en overheden. Met name in de sector van de sociale huurwoningen is er een toenemend aantal mensen met fysieke of cognitieve beperkingen, zoals dementie of sociale kwetsbaarheid. Terwijl de groep kwetsbare ouderen groeit, slinkt de groep die steun kan geven aan deze doelgroep. ‘Stel dat je slimme wijken ontwikkelt voor juist die kwetsbare groepen. Dan is er een ontwerpmethodiek nodig waarbij hun behoeften centraal staan,’ vertelt Masi Mohammadi (Technische Universiteit Eindhoven).
In de zorg heeft toepassing van slimme technologie reeds zijn vruchten afgeworpen, maar op het niveau van een gezonde en inclusieve wijk wordt deze technologie nog vrijwel niet toegepast, aldus Mohammadi. ‘Wij willen daar verandering in brengen. Ontwerpen betekent in toenemende mate co-creatie met diverse niet-professionele stakeholders en in het bijzonder met de bewoners. Naast de evidente toegevoegde waarde vergroot dit ook de complexiteit.’
Het onderzoek valt uiteen in vier fases. Mohammadi: ‘Eerst proberen we inzicht te krijgen in de sociale en ruimtelijke mogelijkheden in de proefwijk in de gemeente Waalre waar ons onderzoek omdraait. Dit wordt ondersteund door een systematische literatuurstudie van bestaande internationale initiatieven, zoals de zogeheten ‘blue zones’, stadsgeografie en onderzoek naar smart city initiatieven. Fase twee bestaat uit het ontwikkelen van een methode voor het in kaart brengen van het beleid en de organisatorische context met betrekking tot de betreffende wijk. Hierbij zetten we onder meer een stakeholderanalyse en een focusgroep in. In fase drie interviewen we de betrokken bewoners over hun behoeften en voorkeuren. Ook komen hierbij de behoeften en voorkeuren van andere stakeholders aan de orde. De relatie tussen de fysieke omgeving en sociale interactie tussen de bewoners vormt het centrale thema bij deze interviews. Tot slot komen in co-creatie met de bewoners tot oplossingen voor de wijk. Het gaat om een wijk waarin de sociale cohesie actief bevorderd wordt. De methodiek die we maken, zal ook in het ontwerp en ontwikkeling van andere wijken toegepast kunnen worden.’
Partners zijn woningcorporatie Wooninc., zorgorganisatie Oktober en de gemeente Waalre. Zij zullen de in dit project ontwikkelde oplossingen in de praktijk realiseren.
Meer lezen: