Ontwikkeling en evaluatie van een tool voor multi-stakeholder business modellen

Collaboratief Business Canvas

Om Smart City-projecten te laten slagen, is een levensvatbaar businessmodel nodig dat voor alle betrokkenen aantrekkelijk is. Voor het ontwikkelen van zo’n ‘multi-stakeholder business model’ is geen goede tool voorhanden. Op basis van eerdere ervaringen is in dit project een dergelijke tool ontwikkeld.

Het consortium
Dr. ir. Robert van den Hoed, dr. ir. Inge Oskam (Hogeschool van Amsterdam) en Amsterdam Smart City

  • Onderzocht vraagstuk

    Het gezegde “Alleen reis je sneller, maar samen kom je verder” is zeker van toepassing bij samenwerkingsprojecten. Samenwerken biedt vele voordelen en mogelijkheden die je alleen niet hebt. Een samenwerking verloopt echter niet automatisch soepel en leidt ook niet automatisch tot het gewenste resultaat. Dat is zeker het geval bij zogeheten ‘open’ projecten waarbij verschillende en soms wisselende partijen samen een nieuwe dienst, product of oplossing ontwikkelen met bijbehorend business model. Voor dit soort processen is een hulpmiddel ontwikkeld.

  • Ontwikkelde tool

    Met behulp van open collaborative business modelling kunnen partners in een samenwerkingsproject gezamenlijk een levensvatbaar multistakeholder business model ontwikkelen, beoordelen en verbeteren. Tegelijkertijd helpt de aanpak ook bij het inventariseren en betrekken van relevante stakeholders tijdens het project. Deze aanpak is vastgelegd in een gratis beschikbaar boekje met de titel ‘Samen Waarde Creëren: Een gids voor open collaborative business modelling’. Met behulp van deze gids kan iedereen die een samenwerkingsproject initieert, zelf zorgen voor een beter verloop van dat project. De gids behandelt de essentiële onderwerpen die bij open samenwerkingsprojecten aan bod komen en biedt handzame tools en handreikingen om deze aan te pakken. Hiermee kan, wanneer effectief ingezet, een samenwerkingsproject sneller, effectiever en efficiënter verlopen dan anders het geval zou zijn.

    Het uitdagende aan ‘open’ samenwerkingsprojecten is dat ze zo complex zijn. Er is vaak sprake van meerdere partijen uit verschillende sectoren en met een heel verschillend karakter – waaronder bedrijven, overheden en onderzoeksinstellingen. Daarnaast is vaak vooraf nog niet duidelijk wat het project precies moet opleveren en verandert zowel de samenstelling als de inhoudelijke richting van het project voortdurend.

    Het bijzondere aan de ontwikkelde aanpak is dat deze, ondanks de diversiteit en complexiteit van projecten, in de basis vrij eenvoudig is gebleven. Deze bestaat niet uit een ingewikkeld stappenplan, maar verdeelt de complexiteit in drie overzichtelijke pilaren: het Wie, het Wat en het Hoe van collaborative business modeling. Ieder open samenwerkingsproject is een samenspel van betrokken stakeholders (het Wie), het te ontwikkelen business model (het Wat) en het proces dat gevolgd wordt (het Hoe). De ontwikkelde methodiek maakt het daarmee mogelijk om hier op een gestructureerde maar ook flexibele manier aan te werken.